Klinische en genetische aspecten van het KBG-syndroom
Oorspronkelijk onderzoeksartikel door K. Low et al. (2016).
Lees het artikel hier.
Het KBG-syndroom is een zeldzame aandoening die wordt gekenmerkt door een korte gestalte, opvallende gelaatstrekken, skeletafwijkingen en ontwikkelingsachterstand/intellectuele handicap. In het verleden werd de diagnose KBG-syndroom gesteld op basis van een gedeelde klinische presentatie. Genetische tests kunnen nu echter ook worden gebruikt. In 2006 waren er slechts 46 gevallen van het KBG-syndroom geïdentificeerd, maar het aantal is sindsdien toegenomen omdat genetische tests beter beschikbaar zijn geworden. Bij de meeste kinderen met de klinische diagnose KBG-syndroom zijn veranderingen gevonden in het ANKRD11-gen. Dit is momenteel het enige gen waarvan bekend is dat het geassocieerd is met het KBG-syndroom.
Eerdere studies hebben vastgesteld dat veranderingen in het ANKRD11-gen het KBG-syndroom veroorzaken (Sirmaci et al., 2011, hieronder samengevat). In deze studie werden de klinische en genetische profielen onderzocht van 31 mensen bij wie onlangs het KBG-syndroom werd vastgesteld en één volwassene bij wie het syndroom als kind was vastgesteld en die nog niet eerder genetisch was getest. De auteurs keken niet alleen naar deze 32 mensen, maar vergeleken hun bevindingen ook met de informatie die in andere KBG-onderzoeken was verzameld. De onderzoekers benadrukten negen categorieën in hun analyse, die hier wordt weergegeven:
Gezichtskenmerken. Deelnemers hadden vaak driehoekige gezichten, korte nekken, grote wenkbrauwen, grote oren en grote neuzen.
Groei. 40% van de deelnemers aan het onderzoek had een tekort.
Tijdens de zwangerschap. De moeders hadden geen grote problemen tijdens de zwangerschap van hun kinderen bij wie later het KBG-syndroom zou worden vastgesteld. Een paar baby’s hadden problemen met voeden na de geboorte.
Ontwikkelingsvoorsprong / Leerproblemen. De leeftijd waarop ontwikkelingsmijlpalen werden bereikt, was vertraagd. De spraak was erg vertraagd; de meeste kinderen waren tussen de 2 en 3 jaar oud toen ze hun eerste woordje spraken. De mobiliteit was ook vertraagd, maar alle kinderen konden lopen; de oudste leeftijd om te beginnen met lopen was 3 jaar en 2 maanden. Bij alle onderzoeken naar het KBG-syndroom had 99% van de personen leerproblemen.
Neurologische ontwikkeling/gedrag. 14 van de 32 deelnemers hadden aanvallen en de leeftijd waarop de aanvallen begonnen varieerde van baby’s tot tieners. Acht deelnemers hadden een formele diagnose van autismespectrumstoornis (ASS). Vijf deelnemers hadden een diagnose van aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD).
Oor, neus, keel en mondholte. Macrodontie (vergroting) van de bovenste snijtanden werd gezien bij de meeste mensen die werden gerekruteerd voor dit onderzoek en bij 82% van de mensen met KBG-syndroom die betrokken waren bij eerdere klinische onderzoeken. Acht van de tweeëndertig deelnemers hadden palatale afwijkingen. Acht deelnemers hadden ook verschillende gradaties van permanent gehoorverlies.
Skelet. Brachydactylie (verkorting van de vingers of tenen) en clinodactylie (kromming van de vingers of tenen) werd bij verschillende deelnemers gemeld. Zeven deelnemers hadden een vertraagde sluiting van de grote voorste fontanel (de botten van het voorste deel van de schedel die tijdens de ontwikkeling samensmelten).
Maagdarmstelsel. Voedingsproblemen waren de meest voorkomende GI-kwestie, die acht deelnemers trof en in sommige gevallen aanhield tot in de adolescentie. Gastro-oesofageale reflux en ernstige constipatie werden ook gemeld.
Andere aspecten van het fenotype. Zeventien van de tweeëndertig deelnemers hadden oogafwijkingen, waarvan strabisme (een verkeerde uitlijning van de ogen) en refractieafwijkingen (bijziendheid, verziendheid, astigmatisme, enz.) de meest voorkomende waren. Vier deelnemers hadden aangeboren hartafwijkingen. Veel mensen vertoonden hypertrichose (overmatige haargroei; dik haar en volle wenkbrauwen) en er werden huidafwijkingen gemeld. Vijf deelnemers hadden een operatie voor cryptorchidisme (achtergebleven testikels) en één persoon had een liesbreukreparatie.
De auteurs gaven een uitsplitsing van de meest voorkomende medische problemen in hun klinische analyse en de frequentie waarmee deze werden gerapporteerd bij mensen met het KBG-syndroom, zowel in hun onderzoek als in andere KBG-onderzoeken:
| Medisch probleem | Aantal patiënten beïnvloed/aantal patiënten opgenomen in beoordeling | Percentage (%) |
| Leerproblemen | 80/82 | 98 |
| Macrodontie (vergroting van tanden) | 67/81 | 82 |
| Gedragsproblemen | 50/71 | 70 |
| Vertraagde botleeftijd | 15/36 | 42 |
| Handafwijkingen | 50/71 | 70 |
| Aanvallen | 17/60 | 28 |
| Gehoorverlies | 19/71 | 27 |
| Postnatale korte gestalte | 39/82 | 40 |
| Afwijkingen aan het gehemelte | 15/71 | 21 |
| Problemen met voeding | 10/32 | 31 |
| Autisme | 8/32 | 25 |
| Persistente/grote fontanel (botten aan de voorkant van de schedel) | 7/32 | 22 |
| Hartafwijkingen | 14/71 | 20 |
| ADHD | 4/32 | 13 |
| Stuitligging tijdens de geboorte | 3/32 | 9 |
| Cryptorchidisme (achtergebleven testikels) | 11/26 | 42 |
| Verminderde foetale bewegingen | 3/32 | 9 |
| Polyhydramnios (overmatig vruchtwater in de vruchtzak tijdens de zwangerschap) | 1/32 | 3 |
| Hernia | 2/51 | 4 |
De auteurs hebben ook een tabel opgenomen met aanbevelingen voor klinisch management van mensen met KBG-syndroom. Dit kan een nuttige bron zijn om met de kinderarts van je kind te bespreken.
| Tabel II: Aanbevelingen voor klinische behandeling van patiënten met KBG-syndroom | |
| Diagnose |
|
| Zorg gecoördineerd door hoofdbehandelaar |
|
| Te overwegen onderzoeken bij alle patiënten |
|
| Verwijzingen en voortdurend toezicht dat nodig kan zijn |
|
| Beheer van leren en gedrag |
|
| Onderzoeken die geïndiceerd kunnen zijn bij individuen |
|